1920 – 1940

Begintijd: van oprichting tot en met de oorlog ‘De Vereniging stelt zich ten doel de muziek te beoefenen, haren leden muzikale ontwikkeling bij te brengen en den vriendschappelijken geest onder de Tuindorpbewoners te bevorderen.’ Aldus luidt het voornaamste punt bij de oprichting van Harmoniecorps Tuindorp op 8 december 1922. De oprichting van de muziekvereniging was het initiatief van een aantal mensen die zich op de vaste ontmoetingsplaats in sigarenwinkel Smit beklaagden over de stilte in hun wijk. Tuindorp Oostzaan was een nieuwe wijk in Amsterdam-Noord, die dat jaar haar eerste bewoners had gekregen, maar die behoorlijk geïsoleerd lag; de verbinding met het centrum van de stad was slecht.

De muziekvereniging moest wat leven in de brouwerij brengen. Het oprichten van een vereniging is relatief eenvoudig, het vervolg is een stuk lastiger. Daar kwam men bij Harmoniecorps Tuindorp (HCT) al gauw achter. Op de eerste repetitie waren er slechts tien leden aanwezig van de 24. Dat ging enkele weken zo door, totdat er nog maar zeven leden over waren. De betaalde dirigent Beerschoten moest worden opgezegd, ‘den heer Bakker zou als dilettant de vereeniging verder belangeloos leiden’, zo staat in het verslag van de oprichting van HCT. Door werkomstandigheden moest Bakker echter ook al gauw afhaken, waarna J.C. Breems dirigent werd.’Vanaf de oprichting tot Mei hebben we als vereeniging zoodoende een ware lijdensweg achter ons liggen’, aldus het verslag. In mei 1923 waagt HCT het echter om de eerste mars door Tuindorp te houden, op een zondagmorgen. En dat werd een groot succes: ‘Bijna iedere Tuindorper kwam voor zijn slaapkamerraam eens kijken of het toch wel waar was, dat daar de toekomstige grootheid van Tuindorp, het Harmoniecorps, onder vroolijke tonen door het Tuindorp marcheerde. Na deze marschoefening zat het Bestuur en enige wakkere leden niet stil, zoodat besloten werd er nu eens op uit te gaan om donateurs te gaan werven. En zie, na verloop van een paar weken mocht de vereeniging het geluk hebben zich te kunnen beroemen op circa driehonderd donateurs. Ziedaar onze eerste overwinning.’

Marsen op zondagochtend ‘Een jaar na de oprichting gingen we de straat op, dan gingen we marsen: ‘s zondags van half acht tot half tien, haast wekelijks. Zodra je de klokken van de kerk hoorde, was het afgelopen. Dat marsen werd vreselijk op prijs gesteld door de bewoners. Je had een hele schare kinderen achter je aan. Er was toen nu eenmaal niets anders te beleven.'(Jan Rison) Kort daarop kon HCT een gehele inventaris aan muziekinstrumenten voor 700 gulden aanschaffen van de vereniging Heemaf in Hengelo. De aanschaf was mogelijk doordat een renteloos voorschot van het gemeentebestuur werd verkregen door bemiddeling van de directeur van de Woningdienst, de heer Keppler, die later beschermheer werd van de harmonie. Met goede instrumenten en een grote groep donateurs werd de toekomst met vertrouwen tegemoet gezien.

Groei van de vereniging In 1925 nam Harmoniecorps Tuindorp voor het eerst deel aan een concours in Uitgeest. De vele marsen door Tuindorp wierpen hun vrucht af: in de marswedstrijd werd een eerste prijs behaald. In de concertwedstrijd (vierde afdeling) werd een tweede prijs behaald. Bij terugkeer in Tuindorp stond het zwart van de mensen. Het goede bericht was HCT letterlijk vooruitgevlogen in de vorm van een postduif, die een van de leden naar Uitgeest had meegenomen en snel naar huis gestuurd met het resultaat van het concours.In 1926 werd Breems als dirigent opgevolgd door Albert Meijns, tevens dirigent van Ons Genoegen uit Wormerveer. Het instrumentarium werd in die jaren langzamerhand verbeterd, zodat de stemming van het orkest beter werd. Daarnaast nam het ledentaantal toe. Dit resulteerde in goede prestaties op concoursen. In 1927 werd door HCT op een concours in Rotterdam het hoogste aantal punten behaald in de derde afdeling.De financiële problemen in die beginjaren waren echter groot. Zo groot zelfs dat dirigent Meijns in 1928 laat weten te bedanken; het blijkt dat hij nog 88 gulden aan achterstallig salaris tegoed heeft. Na uitvoerig overleg weet men ten slotte Meijns over te halen toch aan te blijven. Door middel van tombola’s werd in die jaren geprobeerd wat extra geld in het laatje te brengen. In 1928 werd voorgesteld voor het organiseren van zo’n tombola een damescomité te benoemen, maar dit stuit op bezwaren: de heer Silvester ‘zet ten duidelijkste uiteen waarom dames uit vereenigingszaken gehouden moeten worden’, aldus het verslag van de ledenvergadering. Ook in de jaren hierna wordt nog herhaaldelijk gesproken over de negatieve invloed die vrouwen kunnen hebben op een vereniging. Damescomités werden later echter een zeer belangrijk onderdeel van de vereniging bij het organiseren van allerlei evenementen; vrouwen als spelend lid van de vereniging bleven zeer lange tijd een grote uitzondering.

1932: 10- jarig jubileum Het 10-jarig bestaan van HCT werd in 1932 gevierd in het pas geopende verengingsgebouw Het Zonnehuis, dat in dit jaar ook dienst ging doen als repetitielokaal. Hiervoor had men jaren gebruik gemaakt van de diensten van cafébaas Dral in Oostzaan, in wiens gebouw de wekelijkse repetities werden gehouden. Het opzeggen van de overeenkomst met Dral werd met vrees tegemoet gezien: ‘Koning stelt voor als het dagelijks Bestuur naar Dral toe gaat om de zaal op te zeggen een knokploeg mede te nemen, waar de secretaris op tegen is, aangaande de man ons altijd vriendschappelijk behandeld heeft, zal hij ons nu niet als een hond behandelen. Waarop de voorzitter toch een paar oude leden vraagt om mede te gaan’ (verslag ledenvergadering 1932).

Lees verder over de jaren 1940 – 1950

nl_NL